Intervention Mechanisms : The case of the dwelling

#τίτλος: Μηχανισμοί Παρέμβασης : Η περίπτωση της κατοικίας

#φοιτήτρια:  Μαριάνα Μπουγονικολού

#επιβλέπουσα: Έβελυν Γαβρήλου

#χρονολογία: Ιούνιος 2016

#μάθημα: Ερευνητική εργασία

#σχολή/τμήμα: Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας / Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών

#τεύχος: issuu

Μηχανισμοί Παρέμβασης : Η περίπτωση της κατοικίας

Η παρούσα ερευνητική εργασία μελετά τις παρεμβάσεις που δέχεται η κατοικία από τους χρήστες της σε βάθος χρόνου, κατόπιν ολοκλήρωσης της διαδικασίας σχεδιασμού και κατασκευής της, που είναι συχνά στο επίκεντρο της αρχιτεκτονικής σκέψης. Πώς δηλαδή παραλαμβάνει ο κάτοικος ένα χώρο και πώς τον ερμηνεύει/ χρησιμοποιεί/ οικειοποιείται/ διαμορφώνει. Ο αρχιτεκτονικός διάλογος εστιάζει συχνά στον σχεδιασμό και την παραγωγή ως τις κορυφαίες στιγμές στη ζωή ενός κτηρίου, θεωρώντας το ολοκληρωμένο και στο απόγειό του όταν φωτογραφίζεται για τον αρχιτεκτονικό τύπο, πριν ακόμα «καταναλωθεί» από τους χρήστες.

Ο όρος «κατανάλωση» έχει εμποτιστεί με αρνητική χροιά στον δυτικό κόσμο, συνυφασμένος συχνά με την καταστροφή και την παρακμή, σε αντίθεση με την «παραγωγή» που εμπεριέχει τη δημιουργία. Με αυτή την οπτική δεν φαίνεται παράλογο που ο σχεδιασμός αποτελεί το επίκεντρο του αρχιτεκτονικού διαλόγου, ενώ το τι συμβαίνει στο κτήριο αφότου ολοκληρωθεί τυγχάνει λίγης σπουδαιότητας.

Η μελέτη επιδιώκει να προσεγγίσει το φαινόμενο της παρέμβασης του χρήστη στο χώρο του, οργανωμένη σε τέσσερις ενότητες.  Αρχικά επιχειρείται μία θεωρητική προσέγγιση των όρων «χρήστης» και «ευελιξία», μέσα από μια ιστορική αναδρομή στη διάδοση του Μοντερνισμού. Στη συνέχεια αναλύονται τρία παραδείγματα οικισμών της διεθνούς αρχιτεκτονικής σκηνής που έχουν αλλοιωθεί σε βάθος χρόνου από τους κατοίκους τους: το «Le Quartiers Modernes Frugès» του Le Corbusier, τα «Nid D’abeille & Semiramis» των Γ.Κανδύλης & Woods και το «Previ» από ένα μείγμα  διεθνών και περουβιανών αρχιτεκτόνων. Κατόπιν, αναλύεται ο προσφυγικός συνοικισμός της Ν. Ιωνίας Βόλου, ένας ελληνικός οικισμός που μοιράζεται κοινά στοιχεία με τα διεθνή παραδείγματα που προαναφέρθηκαν, ενώ εντοπίζονται και κατηγοριοποιούνται οι αλλοιώσεις που έχει υποστεί. Τέλος, πραγματοποιείται ένα zoom-out στην πόλη και επιχειρείται ο εντοπισμός της αυθαιρεσίας των προσφυγικών πάνω στον τύπο κτηρίου που χαρακτηρίζει κατεξοχήν το ελληνικό αστικό τοπίο, την πολυκατοικία. Γίνεται μια αναφορά στη μορφολογία της, ενώ εντοπίζονται κοινές μεταβολές που έχει υποστεί από τους χρήστες της.

#title: Intervention Mechanisms : The case of the dwelling

#student name: Mariana Bougonikolou

#supervisor: Evelyn Gavrilou

#year: June 2016

#course title: Research Thesis

#school/department: University of Thessaly / Department of Architecture

#link: https://issuu.com/mariannabougon/docs/mixanismoi_paremvasis/1

Intervention Mechanisms : The case of the dwelling

This research paper studies the interventions made by the users on their dwellings over time, following the completion of the design process and construction, often at the heart of architectural thought. The way in which the occupant conceives his space and how he interprets / uses / appropriates / configures it. The architectural debate often focuses on the design and production as the highlights in the life of a building, considering it completed and at its peak when it gets photographed by architectural press, before its “consumption” by the users.

We think of consumption as a negative act in which something decays, as opposed to “production” which involves creation. In this perspective it seems reasonable that the architectural discourse focuses on design, while what happens to the building after its completion is of little importance.

This study aims to approach the phenomenon of user intervention in his space, organized in four sections. Firstly, a theoretical approach of the terms “user” and “flexibility” is attempted, through a historical view on the spread of modernism. Next, three examples of international settlements that have been modified by their occupants over time are analyzed: “Le Quartiers Modernes Frugès” by Le Corbusier, “Nid D’abeille & Semiramis” by Candilis & Woods and “Previ”, a mixture of international and Peruvian architects. We, then, study the refugee settlement of N. Ionia in Volos, a Greek example that shares common elements with the previously mentioned case studies, while we identify and classify the modifications it has endured. Lastly, a zoom-out in the city is attempted, in an effort to trace the initiatives of the refugee settlements on the building type that characterizes the greek urban landscape: the polykatoikia. A reference is made to its morphology and common variations carried out by the occupants are identified.