EDEN, landscape fictions based on true stories

#τίτλος εργασίας: EDEN, landscape fictions based on true stories 
#όνομα: Χατζηιωακειμίδης Δημήτρης, Λιβιεράτου Στέλλα
#χρονολογία: 2016 
#μάθημα: Διπλωματική εργασία
#επιβλέποντες: Γιάννης Αίσωπος
#σχολή/τμήμα: Πανεπιστήμιο Πατρών, Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών

#τεύχος: issuu.com

Κατά την διάρκεια των εξεγέρσεων στο Παρίσι τον Μάη του '68, ένα από τα πιο διαδεδομένα συνθήματα ήταν το Sous les pavés, la plage! (Κάτω απ'τα πεζοδρόμια, η παραλία!). Η παραλία -η ενσάρκωση ενός φυσικού, μη-ωφελιμιστικού, κοινόχρηστου χώρου- ήταν το αντίθετο της πόλης, ενός σχεδιασμένου, καταπιεστικού περιβάλλοντος βασισμένο στην ατομική ιδιοκτησία. Αναρωτηθήκαμε λοιπόν αν η έννοια της λέξης παραλία το 2015 είναι ταυτόσημη με αυτήν της λέξης plage του '68. Ποιο είναι τελοσπάντων το φαντασιακό της παραλίας σήμερα και ποια η σχέση της με την πόλη? Σε αντίθεση με τον επίγειο παράδεισο που είχαν στο μυαλό τους τον Μάη του '68, η παραλία σήμερα παρουσιάζεται ως ένα άκρως τεχνητό τοπίο, το οποίο χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενες τουριστικές υποδομές (ομπρέλες, ξαπλώστρες, πασαρέλες, τουαλέτες, αποδυτήρια, beach bar, νυχτερινά club) που την οδηγούν στην πλήρη αστικοποίηση της. Η παραλία έχει μετατραπεί σε ένα ωφελιμιστικό πάρκο αναψυχής και οι υποδομές της γίνονται αντιληπτές ως η προσομοίωση των αστικών υποδομών, παρέχοντας τις ίδιες ανέσεις και υπηρεσίες οι οποίες λειτουργούν με βάση αυτό που ο Agamben περιγράφει ως το 'διαχειριστικό-οικονομικό παράδειγμα'. Θεωρούμε λοιπόν πως οι συνθήκες αυτές - οι οποίες είναι προϊόν της πολιτικής για την τουριστική ανάπτυξη της Ελλάδας και συμπλέουν με την πολιτική της οικοδομικής ανάπτυξης της μεταπολεμικής περιόδου- μετατρέπουν την παραλία σε οικόσιτο(domesticated) περιβάλλον. Συνεπώς η παραλία γίνεται αντιληπτή ως συνέχεια της σύγχρονης μητρόπολης, και το κοινό τους αστικοποιημένο έδαφος ως ένα συνεχές 'εσωτερικό'.

               Το πρότζεκτ είναι μια πρόταση αρχετυπικής φύσεως, ένα παράδειγμα που τοποθετείται στην περιοχή του Παλαιού Φαλήρου, αλλά θα μπορούσε να αφορά οποιοδήποτε σημείο της Αθηναϊκής Ριβιέρας. Βασικός σκοπός της πρότασής μας είναι η απομυθοποίηση της υφιστάμενης κατάστασης του παραλιακού τοπίου, αναλύοντας τα στοιχεία από τα οποία αποτελείται και αναδιοργανώνοντας τα με έναν τρόπο που υποθέτει την ακραία τους κατάληξη. Σε αντίθεση με την διάχυτη μορφή της πραγματικότητας, επιχειρούμε εδώ να την παρουσιάσουμε ως ολότητα, σαν άλλο ηπειρωτικό νησί, όπου μέσω της πλαισιωτικής ισχύος των ορίων του, επιτυγχάνεται η εικονοποίηση ενός συνολικού κοιτάγματος. Επιλέγουμε λοιπόν ως χωρικό πλαίσιο τα τείχη -την αρχιτεκτονική ενσάρκωση του ορίου- στοχεύοντας στον διαχωρισμό και την σχέση ανάμεσα στο 'έξω' και το 'μέσα'. Πιο συγκεκριμένα το τείχος λειτουργεί ως μέσο αντιπαράθεσης και πιθανής σύγκρουσης μεταξύ δύο στοιχείων (φυσικό-τεχνητό, δημόσιο-ιδιωτικό), τα οποία παρουσιάζονται στην ακραία τους μορφή, καταδεικνύοντας έτσι την διαφορετική σημασία των λέξεων plage και παραλία και κατ' επέκταση τον μετασχηματισμό του φαντασιακού της παραλίας. Εντός του πλαισίου βρίσκεται το περιεχόμενο δηλαδή το πεδίο, ένα συνεχές χαλί κλιματολογικά ελεγχόμενης κατανάλωσης, το οποίο απαρτίζεται από επαναλαμβανόμενες υποδομές οι οποίες καθιστούν την παραλία ως εσωτερικό χώρο. Εκεί γίνεται η κατηγοριοποίηση και η οργάνωση τους πάνω στον κάναβο, σχηματίζοντας ένα είδος τουριστικού Bürolandschaft. Στο σημείο αυτό, γίνεται αντιληπτή μια άμεση σχέση της παραλίας με την έννοια του Hortus conclusus. Περιέχον (τείχη) και περιεχόμενο (πεδίο) συνιστούν έναν περίκλειστο κήπο, όμως σ' αυτήν την περίπτωση η ιερότητα του έχει παραβιαστεί από την αστικοποίηση, η οποία σαν καρκίνος που επεκτείνεται στο επόμενο στάδιο, διεισδύει από την πόλη στην παραλία.

               Συμπερασματικά, η ΕΔΕΜ δεν αντιπροσωπεύει μια εναλλακτική λύση για τη σημερινή πραγματικότητα αλλά αντιπροσωπεύει την ίδια την σημερινή πραγματικότητα. Βασιζόμενοι στην μέθοδο των Archizoom, την οποία ο P.V. Aureli σχολιάζει ως τον συνδυασμό, της ιδέας ότι η θεωρεία αποτελεί το βασικό ρόλο ενός αρχιτεκτονικού πρότζεκτ (Α. Rossi), και της ιδέας της εναντίωσης στην κυρίαρχη ιδεολογία κάνοντας τα πράγματα φανερά (M. Tronti), προσπαθήσαμε να συλλάβουμε την διπλωματική εργασία μας όχι ως την επίλυση ενός προβλήματος αλλά την επινόηση του. Έτσι μέσα από αυτήν την υπερ-ρεαλιστική μέθοδο, αποσκοπούμε σε μια κυνική θεωρεία της σύγχρονης παραλίας, η οποία αποδομεί την υφιστάμενη κατάσταση της.

Title: EDEN, landscape fictions based on true stories

Supervisor: Yannis Aesopos

Student: Dimitris Chatziioakeimidis, Livieratou Stella

Υear: 2016

During the Parisian riots of May '68, one of the most widespread slogans was "Sous les pavés, la plage!" (Beneath the pavements, the beach!). The beach was the embodiment of a natural, non-utilitarian, common space contrary to the city, that was an organized and intolerable environment based on private property. One wonders if the meaning of the word beach in 2015 is equivalent with the word plage in '68. What is the imaginary of the beach nowadays and which is its relation to the city? Contrary to the idea of 'terrestrial paradise', which was on people’s mind in '68, the beach today appears to be an extremely artificial landscape, characterized by perpetual touristic infrastructures (umbrellas, sunbeds, walkways, toilets, cabins, beach bars, night clubs) that drive it towards total urbanization. The beach has been transformed into a utilitarian leisure park and its infrastructure is perceived as the simulation of the urban infrastructure, providing the same comforts and services which function according to what Agamben describes as the 'managerial paradigm'. Thus, we consider that these conditions -which are a product of politics for the touristic development of Greece and are in line with the politics of the construction development in the post-war era- transform the beach into a domesticated environment. Therefore, the beach is understood as the continuation of the contemporary city, and their common urbanized ground as a continuous 'interior'.

               The project is an archetypical proposal, an example situated in Palaio Faliro, but it could concern any point of the Athenian Riviera. Our basic aim is the demystification of the current condition of the coastal landscape, by analyzing its consisting elements and reorganizing them in a way that assumes their extreme conclusion. In contrast to the diffused situation of reality, here, we intend to present it as a whole, like a continental island, that through the framing power of its limits, a visualization of an overall view is accomplished. For this reason we choose as a spatial frame the wall -the architectural incarnation of the limit- aiming towards the distinction and the relation between exterior and interior. More specifically the wall acts as a medium of confrontation and possible conflict between two elements (natural-artificial, public-private), which are depicted in their extreme form, thus indicating the different meaning of the words plage and beach, and moreover the transformation of the imaginary of the beach. Within the frame lays the content, that is, the field, a continuous carpet of tempered consumerism, which is composed of perpetual infrastructure, rendering the beach as interior space. That is where their categorization and organization takes place on the grid, producing a kind of touristic Bürolandschaft. At this point, we notice an immediate relation between the beach and the concept of Hortus conclusus. Frame (wall) and content (field) constitute an enclosed garden, but in this case its sacredness has been violated by urbanization, which, like a cancer that expands to the next stage, penetrates from the city to the beach.

               Finally, EDEN does not represent an alternative solution to present-day reality rather it represents present-day reality itself. Based on the method of Archizoom, which P.V. Aureli comments as the combination of the idea of theory as the basic role of the architecture project (Α. Rossi), and the idea of opposing to the dominant ideology by making things visible (M. Tronti), we attempted to conceive our thesis not as a solution to a problem but as an invention of one. Hence, with this hyper-realistic method, we aim towards a cynical theory of the contemporary beach, which deconstructs its current situation.